Vecdi Bürün: Şair, yazar, romancı, armatör Vecdi Bürün 1918’de İstanbul’da doğmuş, ömrünün son yıllarını tutkuyla bağlandığı Beykoz’un Çubuklu Mahallesi’nde geçirmiş 3 Şubat 1997’de de vefat etmiştir.1 Yemen Fatihi Özdemiroğlu Osman Paşa’nın ahfadından olan Vecdi Bürün2 Davut Paşa Sultanisi felsefeiûlâ hocası Mustafa Meylî Bürün ile Düriye Bürün’ün torunudur.3 Daha iki yaşındayken babasını kaybeden Bürün, henüz beş yaşındayken annesinin babası olan ünlü felsefeci Mustafa Meylî Efendi’den Osmanlıca okuma ve yazma ve Fransızca öğrenmiştir. İlk tahsilini Turan Ana Mektebinde, orta tahsilini Galatasaray’da tamamlamıştır. Paris sefaretinde görevli amcası Osman Bey,4 onu yanına aldırıp Condorcet Lisesine girmesini sağlamıştır.5 Lise ikinci sınıftayken amcasının yakın dostu olan meşhur Fransız romancısı ve Nobel edebiyat ödüllü (1952) François Mauriac (1885-1970) ile tanışmıştır. Cahit Sıtkı Tarancı ile beraber Fransa’da felsefe okumak isteyen Vecdi Bürün, 2. Dünya Savaşı belirdiğinden ailesinin ısrarı üzerine İstanbul’a dönmüştür. Vecdi Bürün, Mauriac’ın tavsiye mektubuyla kaydedildiği İstanbul Üniversitesi, Felsefe şubesinde yeni mantık dersleri veren Prof. Dr. Hans Reichenbach ile yakın münasebet kurmuştur. Felsefe bölümünü bitirince Prof. Dr. Hilmi Ziya Ülken’in ısrarına rağmen üniversitede kalmayan Bürün 1970’lı yılların sonlarında Heybeliada Lisesinde felsefe öğretmenliği yapmıştır.6 

Türk edebiyat dünyasının en tanınmış kalemlerinden olan Peyami Safa’nın arkadaşı, biraz zor konuşan ve ara sıra hafifçe kekeleyen, canlı bir tarih Vecdi Bürün ömrünün son yıllarında kendisi ve eşi için yapılan tedavi masraflarını aldığı cüzi miktardaki emekli maaşı ile karşılayamadığından yayınevlerine dışarıdan işler yapmıştır. Vecdi Bürün’le özellikle çocuklara yönelik eserlerini yayınladığı Kadir Mısıroğlu’na ait Sebil Yayınevi’nde 1994 yılında tanışan Prof. Dr. Ali Seyyar onu şöyle anlatmıştır:

Epey yaşlı, kısa boylu ve belki de 30-40 yıldan beri giydiği takım elbisesiyle yine de şık görünümlü olmayı başaran bir İstanbul beyefendisi geliyordu. Hayatımda böyle kibar, nazik, incelikli, mütevazı, bilgili ve kültürlü bir insan görmedim desem mübalağa etmiş sayılmam. (…) Fransız lisanına çok iyi hâkim olan ve kendisiyle okul yıllarımdan kalma Fransızca ile konuşmuş olduğum Vecdi Bürün, sohbetlerimizde Fransız edebiyatına dair derin bilgilerini benimle paylaştı.

Vecdi Hayri Bürün, mevcut bilgilerimize göre yazı hayatına İnsan dergisinin 1 Mayıs 1941 tarihli 14. sayısında çıkan “Portreler I” başlıklı şiiri ile girmiştir. Aynı zamanda armatörlük yapan Vecdi Bürün, 20. yüzyıl Türk romanının önemli isimlerinden Peyami Safa’nın ve Cahit Sıtkı’nın teşvikiyle kendisini tamamıyla yazı hayatına vermiştir.7 Hikâye, fıkra, tiyatro tenkitleri, makale ve romanları ile yazarlığını sürdüren Vecdi Bürün, pek çok gazete ve dergide telif ve tercüme yazılar yayımlamıştır. Gazetecilik hayatına ilk önce dönemin gazetesi olan İkdam gazetesi ile başlayan Vecdi Bürün; Son Havadis, Yeni İstanbul, Yeni Sabah, Son Posta, Yeni İstanbul, Türkiye, Ortadoğu, Son Saat, Son Dakika, Akşam, Vakit, Haber, Yeni Sabah, En Son Dakika, Milliyet, Dünya gibi gazeteler ile İnsan, Çınaraltı, Türk Düşüncesi, Büyük Doğu, Düşünen Adam, Varlık, La Bozde Türk, Yenilik, Akbaba, Papağan, Orkun gibi dergilerde yazmıştır. Yazdığı süreli yayınlarda çeşitli idari görevlerde bulunan Bürün farklı yaş ve ilgi sahasına hitap eden pek çok eser kaleme almıştır. 

Eserleri:

Telif Eserleri

1. Kansız İhtilal, Ekicigil Yayınevi, 1960. 
2. Nasıl Öldüler, Ötüken Neşriyat, 1964. 
3. Sosyalizm İhaneti, Ahmet Güner’le, Sırdaş Yayınları, 1976.
4. Peyami Safa ile 25 Yıl, Yağmur Yayınevi, 1978. 
5. Eyüp, Boğaziçi Yayınları, 1990. 

Çocuk Kitapları

1. IV. Murat, Sebil Yayınevi, 1973.
2. Feza Korsanları, Sebil Yayınevi, 1974.
3. Genç Osman, Sebil Yayınevi, 1973. 
4. Küçük Akıncı, Sebil Yayınevi, 1973.
5. Fatih’in Çocukluğu, Sebil Yayınevi, 1972.

Tercümeleri

1. Dostoyevski, (Andre Suares) Hareket Yayınları, 1971. 
2. Sürgündeki Yıldız, (S. H. Scheer, Clark Darlton) Okat Yayınevi, 1971. 
3. Kendi Vesikalarıyla Marx’ın Yıkılışı, (Leopold Schwarzschild) Ötüken Neşriyat, 1973.
4. Avrupa’da Osmanlı Tesirleri, (Paul Coles) Ötüken Neşriyat, 1975. 
5. Rus İhtilali ve Yahudiler, (General Netcheolodon,) Sebil Yayınevi, 1975. 
6. Osmanlı Devleti Tarihi (1676/1699), (Joseph Freiherr Von Hammer-Purgstall, 1273/1856) Zuhuri Danışman’la, Üçdal Neşriyat, 1986. 12. C. 
7. Cinsi Başarının Sırları (Von Urban), Okat Yayınevi, [1976?] 
8. Sürgündeki Yıldız (K. H. Scheer, F. Darlton, F. Clark ), Okat Yayınevi, 1971?