Eski Türkçe Sözlük

Türk milleti dünyanın en zengin kültürlerinden birine sahip olduğu gibi, aynı zamanda en zengin dillerinden birine de sahip bir millettir. Ancak daha eski çağların dil verileri ne yazık ki yazılı vesikalara aktarılmamış, karanlık bir dönem olarak kalmıştır. O bakımdan Türkçenin Altay veya Proto-Türk Devri hakkındaki bilgimiz sınırlı ve sahip olduğumuz kelime sayısı da çok azdır. Eski Türkçe diye adlandırılan bu lügat, sadece Orhun-Yenisey Yazıtları ile tespit edilen ve Uygur Yazıtları ile devam eden Türkçenin en eski yazılı kaynaklarının sözlüğüdür.

 

Daha önce Eski Türkçe döneminin ayrı ayrı metinlerini kapsayan birçok sözlük çalışması yapılmıştır. Ancak bu sözlükler birbirinden bağımsız hazırlanmış, bir kısmı Göktürk Dönemi ile Orhun Yazıtlarını, diğer bir kısmı da (İslam öncesi) Uygur Dönemi ile bu dönem metinlerini temel almıştır. Eski Türkçe bir bütün olarak düşünüldüğünde, bu sözlüklerin bazı yönlerden yetersiz kaldığı bir gerçektir. Bu çalışmanın genel amacı, daha önce ortaya konulan Eski Türkçe sözlükleri bir araya getirerek Göktürk ve Uygur dönemlerini birlikte ele alan, daha kapsamlı ve tek bir sözlük oluşturmaktır. Bu bakımdan, daha önce meydana getirilen sözlük çalışmaları temel alınarak ortaya yeni bir sözlük konulmuştur. Bu eserlerin künyeleri kaynakça bölümünde gösterilmiştir. Eski Türkçe Sözlük, Türkçe kökenli kelimelerle birlikte Uygur Döneminde dile girmiş yabancı kökenli kelimeleri de kapsamakla 10.300 madde başı kelime ve 1.515 iç maddeden oluşmaktadır.