Teşkilat-ı Mahsusa Nedir? Ne Değildir?

İttihat ve Terakki denilince akla ilk olarak gelen konulardan biri olan Teşkilat-ı Mahsusa, genellikle hangi yazılanın gerçek hangisinin yanlış olduğunu sezmenin çok güç olduğu sisli puslu bir düzlemde anlatılır. Elinizdeki kitap hem bu sis perdesini dağıtmaya hem de abartma, küçümseme ve karalamanın olmadığı kendi düzlemini yaratmaya talip. Bu kitapla dönemlerinin şartlarında şekillenmiş ruh ve inanç yapısıyla vatanın halası için mücadele veren bir nesli tanıyacaksınız.

“Teşkilât-ı Mahsusa’nın tarihe mal olmuş ünü, kurum kadar kurumu kuran irade ve oluşturan kişilerin ruh yapısı, vasıfları ve çabalarıyla da alakalıdır. Bu iradeye sahip olup, Teşkilât-ı Mahsusa kadrolarına mensup olmasalar bile aynı hedef doğrultusunda faaliyet gösterip, aynı performansı sergileyenler sahip oldukları ruh yapısı ve sergiledikleri irade nedeniyle “Osmanlı’nın son nesli” olarak tarihte yerini almışlardır.

Bu topraklarda var olmak için mücadele eden ve “Osmanlı’nın son nesli” olarak tanımladığımız bu neslin, uğruna mücadele ettikleri şeylere olan inanç ve imanları, kısaca tüm ruh dünyaları ancak bazı tespit ve yön levhalarıyla objektif olarak ortaya konulabilir.

Osmanlı’nın çöküşe giden kaderinde, tahta çıkışının ilk yılından itibaren Nizam-ı Cedit olarak bilinen yeni bir dönem başlatan III. Selim’in (1789-1807) önemli bir yeri vardır. Fakat o günlerde yaşananlar, yorumlarla aktarıldığı için okuyan kolay kolay gerçeklere ulaşamaz. O dönem, ihtiyaç duyulan yeni uygulamaları hayata geçirmek çabalarının kırılmadan devam eden bir zincir hâlini almasının kararlı bir başlangıcıdır. Çünkü o günkü durumdan başka çıkış yolu yoktur. Bu zincirin 20.yy başında şekillenmiş son halkalarından biri olarak İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin ve onun bir yapılanması olan Teşkilat-ı Mahsusa’nın faaliyetleri böyle uzun bir koşunun ürünüdür.”

Mehmet Bilgin